De Bijbel is mijn kompas

De Bijbel blijft het meest verkochte boek ter wereld. Maar wat gebeurt nadat hij eenmaal is aangeschaft? Wat doen die oeroude woorden anno 2021 met ons? Zetten ze ons in beweging, of juist stil? Bemoedigen ze of houden ze ons een kritische spiegel voor? Helpen ze ons om anders naar de wereld te kijken, of richten ze onze blik juist op iets of Iemand anders? We vroegen het aan Bijbellezers met levensverhalen zo veelkleurig als de Bijbel zelf. In deze aflevering Hedwig Komproe, psycholoog, predikant en gezinshuisouder.

De Bijbel, voor mij het woord van God, heeft een centrale plek in mijn leven. Waarschijnlijk komt dit doordat ik de Bijbel met de paplepel ingegoten kreeg. Als kind zag ik mijn vader regelmatig voor zichzelf uit de Bijbel lezen en voor ons hele gezin op speciale momenten en bijzondere (feest)dagen, waarbij hij altijd ook in gebed voorging. De Bijbel had ook een speciale plaats op zijn lessenaar of zijn nachtkastje. Door de wijze waarop mijn ouders met dit boek omgingen, had ik het gevoel dat het een soort heilig voorwerp was.

Als kind pakte ik zelf nooit de Bijbel om te lezen. Een aan vrees grenzende voorzichtigheid weerhield mij bij het idee dat ik Gods domein betrad, terwijl Hij wist van alle kattenkwaad dat ik die dag uitgehaald had.
Op de lagere school las de onderwijzer dagelijks uit de Bijbel voor. Ook wij moesten als leerling om de beurt uit de Bijbel voorlezen. Vooral de historische boeken vond ik toen indrukwekkend.

In mijn tienerjaren heb ik in een periode van rebellie tegen mijn ouders tevergeefs getracht God en de Bijbel uit mijn leven te bannen. De ervaring leert namelijk dat wanneer ik echt in de penarie zit, ik zonder erbij na te denken ‘naar God grijp’, door gebed en Bijbellezing. Ook in mijn stoere studententijd en zelfs in mijn lichtzinnige levensfase met Herman Brood als lichtend voorbeeld, viel ik terug op de Bijbel wanneer dat nodig was.
Na mijn veertigste ben ik de Bijbel steeds letterlijker gaan ervaren als het woord van God omdat Hij daarin met mij communiceert. De relativerende invloed van mijn theologische studie op mijn relatie met de Bijbel deed niets af aan de voorname plaats die de Bijbel in mijn leven inneemt. Tijdens mijn studie heb ik weleens mijn persoonlijke visie en interpretatie van bepaalde Bijbelpassages wijselijk voor mij gehouden om het succesvol afronden van de studie veilig te stellen. Ik stelde mijzelf gerust met de gedachte dat mijn subjectieve mening iets tussen mij en God is.
De Bijbel is wat mij betreft een buitengewoon persoonlijk boek. Iedereen die erin geïnteresseerd is, heeft er zijn eigen kijk op. Dat laat ik zo – ik laat mensen in hun waarde.

Er is zoveel wat wij mensen ondanks onze kennis en wijsheid niet weten. Toch nemen we, soms noodgedwongen, stelling om een zeker ‘houvast’ te hebben in ons leven. De meeste mensen staan weleens stil bij de vraag waar we vandaan komen, wat ons doel in dit leven is en wat ons al dan niet te wachten staat in het hiernamaals. Voor mij staan de antwoorden op deze drie vragen klip en klaar in de Bijbel. De waarheid over het leven draait voor mij om het scheppingsverhaal (Genesis 1:27), het Bijbelse uitzicht op eeuwig leven (Johannes 10:28) en het optreden van Jezus Christus als Redder (1 Johannes 2:2).

De geschriften die op naam staan van de apostel Johannes zijn mijn favoriete Bijbelboeken. In zijn evangelie benadrukt hij steeds weer dat Jezus de Zoon van God is. In zijn drie brieven aan de christenen geeft hij instructies voor het dagelijks leven. En in het laatste Bijbelboek, Openbaring, beschrijft hij wat in de toekomst staat te gebeuren. In tegenstelling tot sommige anderen vind ik Openbaring geen angstaanjagend boek. Ik ervaar dit boek, dat het einde der tijden beschrijft, juist als bijzonder hoopgevend. Momenteel spreekt Openbaring tot mijn hart omdat ik daardoor weet wat mij te wachten staat. In Openbaring 13:16-17, bijvoorbeeld, wordt verteld dat in de toekomst kopen en verkopen alleen mogelijk wordt voor wie een teken op het voorhoofd of de rechterhand heeft – maar daarmee tegelijkertijd Christus verwerpt. De keuze is aan ons, mensen. De steeds verdergaande digitalisering van bijvoorbeeld het betalingsverkeer zie ik in het licht van dit schriftgedeelte als een riskante ontwikkeling.

Ook in deze onvoorspelbare coronatijd heeft God de controle. Uiteindelijk zal Hij alles nieuw maken, voor eeuwig. De belangrijkste opdracht aan ons is om daarop te vertrouwen. Openbaring 21:4 bevestigt dit: ‘Hij (God) zal alle tranen van hun ogen afwissen. Er zal geen dood meer zijn, geen verdriet, geen rouw of pijn, want die dingen horen bij de oude wereld die voorbij is.’ ‭‭‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬
Al met al werkt de Bijbel voor mij als een kompas. Als een houvast dat niet alleen richting wijst, maar ook rust geeft.‬‬‬‬

Hedwig Komproe
Is psycholoog, theoloog, predikant van de Pinkstergemeente New Song Amsterdam en daarnaast samen met zijn echtgenote gezinshuisouder in de jeugdzorg.