Bijbelvertalingen

In 1560 verscheen de Biestkensbijbel. Deze vertaling voor doopsgezinden en lutheranen heette naar de drukker Nicolaas Biestkens. De Biestkensbijbel ging terug op een Duitse uitgave van Luther, gedrukt in 1554 in Maagdenburg. De Biestkensbijbel is tot in de achttiende eeuw door doopsgezinden ...

De Bijbel in Gewone Taal (BGT) is een vertaling van de hele Bijbel, die in 2014 is verschenen. Gewone taal De BGT is een vertaling in gewone taal, taal die iedereen kent en gebruikt. Er worden algemeen bekende woorden in gebruikt, en de zinnen zijn overzichtelijk en niet te lang. Door duidelijk ...

Een bijbelvertaling is een Bijbel waarvan de oorspronkelijke inhoud in een andere taal is weergegeven. De vertalers hebben meestal de bronteksten (Hebreeuws, Aramees en Grieks) gebruikt voor hun vertaling. De bijbelse geschriften worden al vertaald sinds de oudheid. bijbelvertalingen in de oudheid ...

Waarschijnlijk is er in de middeleeuwen geen complete Nederlandse bijbelvertaling gemaakt. Maar er bestonden wel vertalingen van delen van de Bijbel. Evangeliënharmonie Een beroemd voorbeeld is de evangeliënharmonie van St. Truiden. In de middeleeuwen waren er vele evangeliënharmonieën in omloop, ...

Bijbelvertalingen zijn geen recent verschijnsel. Ook in de oudheid werden de bijbelse boeken al vertaald. Oudste vertalingen Rond het begin van de jaartelling bestonden er al Griekse vertalingen (Septuagina; Theodotion) en Aramese vertalingen (Targoemiem) van de meeste boeken van het Oude ...

In de vijftiende, zestiende en zeventiende eeuw werden er veel nieuwe bijbelvertalingen gemaakt. Latijnse vertaling van het Nieuwe Testament van Erasmus Latijnse vertaling van Van Winghe Duitse vertaling van Luther Er verschenen ook verschillende vertalingen in het Nederlands. Delftse Bijbel ...

De Deux-Aesbijbel verscheen in 1562 in het Duitse Emden. Naar die plaats waren veel protestanten in ballingschap uitgeweken. Het was de eerste gereformeerde bijbelvertaling in het Nederlands. Het Oude Testament was vertaald uit de bestaande vertalingen van Luther, het Nieuwe Testament was een ...

Luther gebruikte voor zijn vertaling van het Nieuwe Testament de uitgave van de Griekse brontekst van Erasmus. Terug naar de bronnen Luthers vertaling van de Bijbel was in zekere zin voorbereid door de humanisten. Zij gingen terug naar de bronnen – ook naar de bijbelse bronnen: het Hebreeuwse Oude ...

De NBG-vertaling 1951 en de Willibrordvertaling waren, net als de vertalingen daarvoor, eigenlijk vertalingen voor kerkgangers. In de tweede helft van de twintigste eeuw gingen bijbelgenootschappen nadenken over vertalingen voor mensen die niet erg bekend zijn met de Bijbel. Omgangstaal Het ...

De Herziene Statenvertaling is een project van de Gereformeerde Bond, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Gemeenten. De Herziene Statenvertaling kwam in 2010 op de markt. Kenmerken De herziening van de Statenvertaling in verstaanbaar Nederlands leidde tot een vertaling met de ...

De vertaling van Het Boek (1987) heeft onder de bijbelvertalingen een bijzondere plaats. Het Boek is namelijk geen directe vertaling uit de brontalen Hebreeuws, Aramees en Grieks. In eigen woorden Er is gewerkt met bestaande Engelse en Nederlandse bijbelvertalingen. De tekst van de Bijbel wordt in ...

De Katholieke Bijbelstichting (KBS) is een zelfstandige rooms katholieke stichting die zich ten doel stelt de Bijbel te verspreiden in het Nederlands taalgebied, en de liefde voor, omgang met en kennis van de Bijbel als geloofs- en cultuurboek te bevorderen. De KBS werd opgericht in ...

De rooms-katholieke kerk verbood protestantse bijbelvertalingen. Het concilie van Trente Op het Concilie van Trente werd in 1545 besloten dat de Vulgata de enig erkende tekst was. Voor de uitleg van de Bijbel in de kerk en in scholen mocht alleen de Vulgata gebruikt worden. Over het lezen van de ...

Halverwege de negentiende eeuw besloot de synode dat er een nieuwe vertaling moest komen, maar door de grote kerkelijke verdeeldheid werd dat project geen succes. Toch zette een deel van de betrokkenen door, en in 1912 verscheen de Leidse Vertaling. Geen breed draagvlak De Leidse vertaling was ...

De eerste volledige bijbelvertaling in het Nederlands verscheen in 1526 in Antwerpen. Hij werd uitgegeven door Jacob van Liesvelt. Liesvelt en Luther Het Nieuwe Testament van de Liesveltbijbel is een vertaling van Luthers Nieuwe Testament. Voor het Oude Testament werd in de eerste druk ...

Het werk van de hervormer Maarten Luther is van grote invloed geweest op de ontwikkeling van bijbelvertalingen. Vertaling uit de brontekst Tot aan Luther waren alle vertalingen gebaseerd geweest op de Latijnse vertaling van Hiëronymus, de Vulgata. De Vulgata was ‘de’ Bijbel van het christendom in ...

De Naardense Bijbel is vertaald door de predikant Pieter Oussoren. Hij werkte dertig jaar aan zijn vertaling, die in 2004 verscheen. In 2014 kwam er een herziene versie van de Naardense Bijbel uit. Kenmerken De kenmerkende eigenschappen van de Naardense Bijbel zijn: De boeken in het Oude Testament ...

In 1911 besloot een aantal theologen een nieuwe vertaling te maken, die in de breedte van de kerken gebruikt kon worden. In 1927 ondersteunde het Nederlands Bijbelgenootschap deze onderneming en toen kwam er schot in. De vertalers waren afkomstig uit verschillende kerken en waren van verschillende ...

Het oudste bijbelgenootschap is the British and Foreign Bible Society (BFBS), opgericht in 1804. Het doel van deze organisatie was – en is – om bijbelverspreiding over de hele wereld te bevorderen. De Engelsen stimuleerden de oprichting van bijbelgenootschappen in andere Europese landen. Na de val ...

De Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) is een vertaling in hedendaags, natuurlijk Nederlands. Het is een interconfessionele vertaling, uitgebracht in 2004 door het Nederlands Bijbelgenootschap en de Katholieke Bijbelstichting in samenwerking met Vlaamse partnerorganisaties. Woordenschat In de Nieuwe ...

Vanaf het eind van de achttiende eeuw werden er nieuwe bijbelvertalingen uitgebracht, zoals de Leidse vertaling en de Utrechtse vertaling. Tot op de dag van vandaag gaat het vertaalwerk door.   Overzicht nieuwere vertalingen 1912 Leidse vertaling 1927 Utrechtse vertaling 1939 Petrus ...

De oud-katholieke vertaling van het Nieuwe Testament verscheen in 1953. Het is een vertaling van de Griekse tekst van het Nieuwe Testament in opdracht van de bisschoppen van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland. Een nieuwe vertaling Binnen de Oud-Katholieke Kerk wilde men al eerder een nieuwe ...

De Pesjitta (‘de eenvoudige’) is de Syrische vertaling van de Bijbel. Hij bevat zowel de boeken van het Oude Testament (vertaald uit het Hebreeuws) als de boeken van het Nieuwe Testament (vertaald uit het Grieks). De Syrische vertaling blijft meestal dicht bij de Hebreeuwse en Griekse brontekst. De ...

In de twintigste eeuw groeide bij rooms-katholieken de behoefte aan een vertaling uit de bronteksten. Tussen 1906 en 1939 verscheen de Petrus Canisiusvertaling, die direct heel populair werd. Het was de eerste officiële rooms-katholieke vertaling uit de Hebreeuwse en Griekse bronteksten. De ...

De reformatorische bijbelvertalingen die vanaf 1523 in Nederland verschenen gingen bijna allemaal terug op Luther. Al heel snel verschenen er vertalingen van zijn Nieuwe Testament. De eerste vertaling van Luthers Nieuwe Testament verscheen in 1523 bij Doen Pieterszoon in Amsterdam en bij Adriaen ...

De Septuaginta is een Griekse vertaling van het Oude Testament. Letterlijk betekent de naam ‘zeventig’. Het is de oudste vertaling van het Oude Testament. Verschillende vertalers in een lange periode De Septuaginta is het werk van veel verschillende vertalers, in een periode van meerdere eeuwen. ...

In de zeventiende eeuw groeide het verlangen naar een complete bijbel, vertaald uit de bronteksten. In Duitsland, Frankrijk en Engeland bestonden zulke vertalingen al. En het zou goed zijn voor de eenheid van kerk en theologie in de nog jonge Republiek der Nederlanden als overal dezelfde vertaling ...

Op den duur werd de Statenvertaling steeds minder toegankelijk, omdat taal en spelling veranderden. Vanaf 1762 verschenen er dan ook edities waarin taal en spelling aangepast zijn. Zulke uitgaven werden niet altijd met instemming ontvangen. De afwijkingen van de oude tekst riepen wantrouwen op, en ...

De synode van Dordrecht was het oneens over de vraag of de apocriefen opgenomen moesten worden in de vertaling. Sommigen benadrukten dat het menselijke geschriften waren, vol met fabels en verzinsels, die de rooms-katholieke kerk even belangrijk vond als de canonieke boeken. Anderen erkenden dat ...

De vertalers van de Statenvertaling gingen uit van de beste bronteksten die er in die tijd waren. En ze maakten gebruik van de beste vertalingen, commentaren en woordenboeken die er waren. Het was hun opdracht om zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke tekst aan te sluiten. De manier van spreken ...

Op de synode van Dordrecht kwam de vertaling van de godsnaam JHWH aan de orde. Een van de afgevaardigden stelde dat de godsnaam JHWH een eigennaam was en dus onvertaald moest blijven, net als andere namen. Hierover ontstond een discussie. In eerdere Latijnse vertalingen was de godsnaam weergegeven ...

Vanaf ongeveer 1650 werd de Statenvertaling vrij algemeen gebruikt, ook in gezinnen. De nieuwe bijbel kreeg al snel een groot gezag, zo groot zelfs dat hij voor sommigen bijna identiek was met ‘het Woord van God’. Het was het enige boek dat in alle gewesten in kerk, school en huisgezin gelezen en ...

De officiële titel van de Statenvertaling luidde als volgt: ‘Biblia dat is de gantsche H. Schrifture (…) nu eerst door last der (…) Staten Generael en volgens het Besluyt van de Synode Nationael (…) uyt de Oorpronckelijcke talen in onze Nederlandtsche getrouwelijck overgeset’. In deze titel vallen ...

De Statenvertaling is beroemd geworden om haar taalgebruik. Maar de vertaling heeft geen nieuw Nederlands geschapen, al wordt dat nogal eens beweerd. De vertalers sloten zich aan bij het in die tijd gangbare algemeen Nederlands, dat zich geleidelijk aan het vormen was. Wel brachten ze ook ...

De Statenvertaling heeft geen nieuw Nederlands geschapen. Maar allerlei uitdrukkingen uit de Statenvertaling zijn wel tot het gewone Nederlands doorgedrongen. Weinig mensen zullen erbij stil staan dat veel gebruikte uitdrukkingen afkomstig zijn uit deze vertaling. Voorbeelden zijn: 'in goede aarde ...

Na toestemming van de Staten-Generaal werd in 1618 en 1619 te Dordrecht een nationale synode gehouden. Daar was de hele gereformeerde oecumene verzameld. Er waren vertegenwoordigers uit Engeland, Schotland, Genève, Basel, Zürich en een aantal Duitse steden. De Fransen waren ook uitgenodigd, maar ...

Targoemiem (meervoud van Targoem) zijn Aramese vertalingen van de Hebreeuwse boeken van het Oude Testament. Oude Aramese vertalingen De oudste Targoemiem zijn ontstaan in de tweede eeuw na Christus. Ze waren bedoeld voor de Arameessprekende joden in Israël en Mesopotamië. Enkele bekende voorbeelden ...

Na de Septuaginta volgden verschillende andere Griekse vertalingen van de boeken van het Oude Testament. Deze nieuwe vertalingen probeerden de Griekse tekst dichter bij de Hebreeuwse tekst te brengen. Theodotion Zo was er de vertaling van Theodotion, die tegenwoordig gedateerd wordt rond het begin ...

Tussen 1921 en 1927 verscheen de Utrechtse Vertaling. Deze vertaling hoorde, net als de Leidse vertaling, bij een bepaalde kerkelijke groep. Ook deze vertaling vond geen brede ingang in kerkelijk Nederland. De Utrechtse Vertaling werd gemaakt onder leiding van de Utrechtse hoogleraren Obbink en ...

In de Noordelijke Nederlanden kwam eind 14e eeuw onder invloed van de Moderne Devotie de verspreiding van de Bijbel in de volkstaal goed op gang. De Moderne Devotie was een kritische theologische stroming die een terugkeer naar ware vroomheid nastreefde. Geert Grote, de leider van deze beweging, ...

De oudste Latijnse vertalingen van boeken van het Nieuwe Testament worden aangeduid als de Vetus Latina. Ze zijn ouder dan de Vulgata, de vertaling van Hiëronymus in de vierde eeuw na Christus. Maar de Vulgata werd veel belangrijker.

De kerkvader Hiëronymus maakte in de vierde eeuw na Christus een Latijnse vertaling van de hele Bijbel. Hiëronymus vertaalde de boeken van het Oude Testament uit het Hebreeuws en de boeken van het Nieuwe Testament uit het Grieks. Hij vertaalde ook een aantal boeken (uit het Grieks) die later als ...

De Willibrordvertaling is een katholieke bijbelvertaling die bedoeld was als opvolger van de Petrus Canisiusvertaling uit 1939. Eerste editie In 1961 verscheen de vertaling van het Nieuwe Testament, en men besloot om ook een vertaling van het Oude Testament te maken. Die verscheen in vijf losse ...