Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap

Kleding en sieraden als koninklijke attributen

Over de kleding die Israëlitische koningen droegen, valt niet veel met zekerheid te zeggen. Waarschijnlijk droegen ze over hun kleding heen een speciale mantel. Net als andere vooraanstaande personen was hun kleding gemaakt van kostbare stoffen en voorzien van rijk versierde zomen.

Kleding van de elite

Voor de kleding van de koning en de adel werden dure stoffen zoals purper en byssus geïmporteerd. Het materiaal werd prachtig geweven en er werden borduursels op aangebracht. Vooral aan de zomen van kledingstukken kon je zien hoe hoog iemands positie was. Hoe mooier de zoom van zijn kleed was versierd, des te groter zijn sociale status en rijkdom. Vooraanstaande personen droegen graag witte kleding (zie Prediker 9:8 in de NBG1951 vertaling), maar waarschijnlijk waren ook uitbundig gekleurde kledingstukken in zwang.
Dure gewaden werden behalve om te dragen ook gebruikt om weg te geven als een prestigieus geschenk (Genesis 45:22; 1 Samuel 18:4; 1 Koningen 10:25; 2 Koningen 5:5).

Koninklijke mantel

Koningen en profeten droegen over hun bovenkleed een speciale, wijde mantel (in het Hebreeuws aderet). Die onderscheidde hen van ‘gewone’ mensen en symboliseerde hun bijzondere status. Over de koning van Nineve wordt gezegd dat hij zo’n ‘staatsiegewaad’ droeg (Jona 3:6). En eenzelfde soort mantel behoorde tot de buit die Achan gestolen had (Jozua 7:21).

Armband

Tot de koninklijke attributen behoorden een of meerdere armbanden. De koning droeg waarschijnlijk een brede, zware armband van goud. Een verwijzing hiernaar vinden we in 2 Samuel 1:10, waar het gaat over de omgekomen koning Saul:

Dus ik ging naar hem toe en gaf hem de genadestoot, want ik begreep dat hij, nu de strijd verloren was, niet lang meer te leven had. Toen nam ik hem zijn hoofdband en zijn armband af om ze voor u mee te nemen, mijn heer.’ 

Zwarte obelisk

Dat we gebrekkige kennis hebben over de kleding van de koning in het oude Israël, komt ten eerste doordat hierover niet veel in de Bijbel staat, en ten tweede doordat er weinig archeologische bronnen zijn die hier informatie over geven. Een van de schaarse voorstellingen uit de oudheid waarop een Israëlitische koning is te zien, is de 'zwarte obelisk'. Dit is een zuil uit ongeveer 827 voor Christus waarop staat afgebeeld hoe koning Jehu van Israël en zijn dienaren schatting betalen aan de Assyrische koning Salmanassar III.
Jehu draagt op het reliëf een bovenkleed met een zoom van franjes, en eromheen een gordel met kwastjes aan de uiteinden. Als onderkleed draagt de koning een tuniek met korte mouwen die tot op de enkels reikt. Op zijn hoofd pronkt een soort ‘puntmutsje’. Of deze kleding daadwerkelijk de Israëlitische mode uit die periode weerspiegelt, of dat de makers van het reliëf de koning in Assyrische kleding hebben afgebeeld, is echter niet met zekerheid te zeggen.

Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschapv.4.18.12
Volg ons