Wat vieren we met Pinksteren?
Pinksteren is naast Kerst en Pasen het derde grote feest dat in allerlei stromingen binnen het christendom gevierd worden. Maar buiten de kerk betekent Pinksteren vooral: een extra dag vrij om naar de meubelboulevard te gaan. En zelfs christenen weten soms maar weinig raad met dit mysterieuze feest. Wat is Pinksteren eigenlijk, waarom valt het Pinsterweekend elk jaar op een andere datum, en wat hebben ‘wind’ en ‘vuur’ met Pinksteren te maken? Hieronder vind je de antwoorden op de meest gestelde vragen over Pinksteren in één handig overzicht.
Wanneer is het Pinksteren?
Het woord Pinksteren komt van het Griekse pentekoste, en dat betekent vijftig. Pinksteren wordt namelijk gevierd op de vijftigste dag na Pasen. En tussen deze twee feestdagen zit nog Hemelvaart, op de veertigste dag na Pasen. Omdat Pasen niet op een vaste datum valt, schuift de datum van Pinksteren elk jaar mee. En hoe wordt er nou bepaald wanneer het Pasen is? Dat lees je hier!
Hoe kun je Pinksteren vieren?
In december versieren we onze huizen met kerstversiering, en met Pasen verstoppen we eieren en heb je misschien een bloesemtak in huis gehaald. En niet te vergeten het kerstdiner en de paasbrunch! Dit soort gebruiken zijn er niet of nauwelijks rondom Pinksteren. Maar toch gaat Pinksteren niet ongemerkt voorbij. Tweede pinksterdag is een feestdag in Nederland en België, en er wordt vaak van alles georganiseerd. In veel gemeentes zijn er traditioneel kermissen en braderieën. En misschien heb je wel eens gehoord van Luilak, dat is een traditie om op de zaterdag voor Pinksteren in de vroegte de straat op te gaan en veel herrie te maken om alle luilakken te wekken.
Wat zegt de Bijbel over Pinksteren?
Vijftig dagen na Jezus’ opstanding van de dood werd het joodse feest Sjavoeot, Wekenfeest, gevierd. En toen gebeurde er iets bijzonders. In Handelingen 2 wordt beschreven wat Jezus’ leerlingen overkwam:
1.Toen de dag van het Pinksterfeest aanbrak waren ze allen bij elkaar. 2.Plotseling klonk er uit de hemel een geluid als van een hevige windvlaag, dat het huis waar ze zich bevonden geheel vulde. 3.Er verschenen aan hen een soort vlammen, die zich als vuurtongen verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten, 4.en allen werden vervuld van de heilige Geest en begonnen op luide toon te spreken in vreemde talen, zoals hun door de Geest werd ingegeven. – Handelingen 2:1-4, NBV
Deze gebeurtenis roept veel verwarring op bij de toeschouwers. Ze denken zelfs dat de leerlingen dronken zijn! Maar Petrus, één van de volgelingen van Jezus, staat op en houdt een indrukwekkende toespraak waarin hij uitlegt wat er gebeurt: in de joodse heilige boeken heeft God al beloofd dat Hij zijn geest aan de mensen zou geven. Voor zijn dood en na zijn opstanding heeft Jezus die belofte herhaald. En nu is de Geest inderdaad neergedaald, uitgestort over de mensen.
Petrus roept mensen op om zich te bekeren tot het geloof in Jezus en zich, als teken daarvan, te laten dopen. Die dag worden ongeveer drieduizend mensen gedoopt!
Wat vieren we met Pinksteren?
Christenen herdenken op Pinksteren de uitstorting van de heilige Geest, zoals dat gebeurde in Handelingen 2. Christenen geloven dat de Geest mensen ook nu nog helpt om goed te leven, en om God te ervaren op aarde. Door de heilige Geest is God écht in jouw leven aanwezig. Niet als persoon, maar op een meer ongrijpbare manier. Dat zie je ook aan de symbolen voor de Heilige Geest: vuur en wind, en soms een duif. De effecten van de heilige Geest zijn beter te beschrijven dan de heilige Geest zelf, net als de effecten van vuur en wind.
Pinksteren wordt soms ook de verjaardag van de kerk genoemd: op die allereerste Pinksterdag ontstond uit de mensen die zich lieten dopen de eerste christelijke gemeenschap die met elkaar brood en wijn (en nog veel meer!) deelde en samen ging bidden.
Het is niet toevallig dat grote christelijke festivals, zoals Opwekking, rond Pinksteren plaatsvinden. Voor veel stromingen binnen het christendom is de heilige Geest erg belangrijk voor het geloof, bijvoorbeeld voor de Pinkstergemeenten waar Opwekking uit ontstaan is.
Net als de herriemakers op Luilak, schudt de Geest je wakker. Kom in beweging, leef op volle kracht!
Mirjam Vos
Heeft theologie gestudeerd en werkt bij de afdeling Uitgeven van het Nederlands Bijbelgenootschap
Benieuwd hoe de hoofdsprekers van Opwekking over Pinksteren denken? Schrijf je dan in voor het nieuwe leesplan ‘Samen kerk, samen sterk’.
Vier je Pinksteren dit jaar thuis met kinderen? Lees dan de tips van NBG-collega en kinderwerker Lucré de Man-van Putten!