Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap

Wat is de bergrede?

De bergrede is een compositie van Matteüs, op basis van de uitspraken van Jezus. De toespraak functioneert in het evangelie als een samenvatting van Jezus’ verkondiging.

De bergrede in het evangelie

Matteüs heeft de rede heel doordacht in zijn evangelie verwerkt. Dat blijkt uit de volgende punten:

  • De tekst staat tussen twee identieke samenvattingen over Jezus’ werk: hij geeft onderricht in de synagogen en geneest iedere ziekte en elke kwaal (Matteüs 4:23 en Matteüs 9:35).
  • De schrijver geeft eerst uitgebreid Jezus’ woorden weer (Matteüs 5-7) en daarna zijn daden (Matteüs 8-9).
  • Daarop volgt een rede (Matteüs 10) waarin Jezus twaalf leerlingen uitzendt om, in navolging van hem, zelf te onderrichten en te genezen (Matteüs 10:7-8).

Matteüs legt in zijn evangelie veel nadruk op de navolging van Jezus. Centraal staat bij hem het in praktijk brengen van de leefregels die Jezus geeft. Dat blijkt ook uit de passage waarmee Jezus zijn verkondiging afsluit: het oordeel van de Mensenzoon in Matteüs 25:31-46. Deze scène van het laatste oordeel komt in de andere evangeliën niet voor. Jezus onthult er de maatstaf die heel zijn onderwijs samenvat:

Ik verzeker jullie: alles wat jullie gedaan hebben voor een van de onaanzienlijksten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor mij gedaan.’ (Matteüs 25:40)

De deugden die Jezus aan het begin van de bergrede aanprijst (zoals nederigheid, zachtmoedigheid en barmhartigheid) zijn samen met de praktische maatstaf in Matteüs 25, het begin en het einde van het onderricht van Jezus.

Overzicht

De bergrede is opgebouwd als een echte redevoering en bestaat uit de volgende vijf onderdelen:

1Matteüs 5:3-12negen gelukwensen, traditioneel {{topic_972_'zaligsprekingen’}} genoemd
2Matteüs 5:17-19over de blijvende geldigheid van de Wet en de Profeten
3Matteüs 5:20-48zes passages met oproep tot gerechtigheid die groter is dan wat de Tora strikt vraagt
4Matteüs 6:1-7:12

zes passages met oproep tot:

  1. oprechte gerechtigheid
  2. onbezorgdheid over dagelijkse levensbehoeften
5Matteüs 7:13-27

drievoudige slotpassage met oproep om een keuze te maken tussen:

  1. de brede en de smalle weg
  2. het voortbrengen van goede of van slechte vruchten
  3. het bouwen van een huis op een rots of op zand
hand-swipe-horizontalSwipe om alle gegevens te zien

Leesplan - Verdiep je in de bergrede

Met dit 10-daagse leesplan nemen we je mee op een bergtocht.

In de Bergrede, zoals beschreven in Matteüs, laat Jezus zien hoe de weg van God in deze wereld eruitziet: een weg van liefde en gerechtigheid.

 

Gerelateerde Bijbelgedeelten

Matteüs 5.1 - Matteüs 5.28
Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschapv.4.18.8
Volg ons