Inleiding Psalmen (NBV)
Het boek Psalmen is het grootste bijbelboek. Het telt 150 hoofdstukken die variëren van twee tot 176 verzen.
Titel van het boek
Het boek Psalmen ontleent zijn naam aan het Griekse woord psalmos, een vertaling van het vaak voorkomende Hebreeuwse psalmopschrift mizmor: een lied dat onder begeleiding van snaarinstrumenten moest worden gezongen. In de Hebreeuwse Bijbel heet het boek Tehiliem, Lofliederen.
Inhoud
In Psalmen wordt tot God en over God gesproken in de vorm van gedichten. Deze gedichten (of liederen) passen bij allerlei omstandigheden. God wordt gedankt en geloofd, maar ook te hulp of ter verantwoording geroepen. De geschiedenis wordt herhaald, en wijze lessen worden gegeven.
Genres
Het boek Psalmen bevat veel verschillende soorten psalmen. Er kunnen ongeveer zeven genres onderscheiden worden:
• historische psalmen
• klaagpsalmen
• koningspsalmen
• lofpsalmen
• pelgrimspsalmen
• Sionspsalmen
• wijsheidspsalmen
Vaak kunnen psalmen in meerdere categorieën vallen. Psalm 84
Indeling van het boek Psalmen
De meeste psalmen zijn niet ingedeeld op grond van hun genre. De verschillende genres staan redelijk door elkaar. Hierop zijn enkele uitzonderingen: de psalmen 95 tot en met 99
Het boek Psalmen kan in vijf delen verdeeld worden:
Elk deel wordt afgesloten met een doxologie (een lofprijzing van God), zoals 'Geprezen zij de HEER in eeuwigheid. Amen, amen' (Psalm 41:14
De eerste twee delen worden ook wel als eenheid gezien. In Psalm 72:20
Opschriften
De meeste psalmen hebben een opschrift. Een opschrift hoort niet bij de psalm zelf, maar bevat opmerkingen over de achtergrond van de psalm, de uitvoering of het gebruik ervan.
Auteur en achtergrond
Veel psalmen staan op naam van David
Dit geldt ook voor opschriften die verwijzen naar gebeurtenissen in het leven van David, zoals Psalm 3:1
Muzikanten
Boven de psalmen worden soms professionele muzikanten genoemd, zoals de menatseach, meestal vertaald met ‘koorleider’.
Ook wordt er verwezen naar tempelzangers zoals Asaf en Korach
Andere professionele tempelzangers waren Jedutun (Psalm 39
Melodieën?
Boven de Psalmen staan soms aanwijzingen als: ‘Op de wijs van De lelies’ (Psalm 45:1;
De meeste onderzoekers gaan ervan uit dat deze opschriften verwijzen naar melodieën van liederen die beginnen met de genoemde woorden. Ze zouden zou echter ook kunnen slaan op bepaalde stemmingen van muziekinstrumenten
Gebruik van de psalm
Er zijn een paar opschriften die concreet aangeven voor welke gelegenheid een psalm geschreven is. Zo is Psalm 100
Veel psalmen zijn waarschijnlijk ontstaan rond de eredienst in cultische centra, zoals de tempel van Jeruzalem. Andere psalmen lijken eerder voortgekomen te zijn uit persoonlijke ervaringen en omstandigheden. Maar ook die psalmen kunnen geschreven en gebundeld zijn voor gebruik in de liturgie.
Uit het Nieuwe Testament en uit de Dode Zeerollen
Plaats in de Bijbel
In veel bijbeluitgaven wordt Psalmen, met onder andere Job
In de Hebreeuwse Bijbel, de Tanach
Datering
Voor de meeste psalmen geldt dat het moeilijk vast te stellen is wanneer ze zijn ontstaan. Het boek heeft zijn huidige vorm vermoedelijk pas gekregen tussen 200 en 150 voor Christus.
Aanwijzingen voor datering
De oudste psalmen zijn waarschijnlijk tussen 1000 en 586 voor Christus geschreven voor gebruik in de tempel van Salomo
Een enkele keer is een globale datering uit de inhoud van een lied af te leiden. Dat geldt bijvoorbeeld voor de psalmen die terugblikken op historische gebeurtenissen als de Babylonische ballingschap
Ook staan er in de opschriften