Wat is de Dekapolis?

De Dekapolis was een groep Griekse steden die vooral ten oosten van Galilea, Samaria en Judea lagen. Er woonden voornamelijk niet-Joden.

De naam Dekapolis betekent: tien steden. Maar er was geen vaste lijst van steden die bij de Dekapolis hoorden. Waarschijnlijk hoorden er door de jaren heen verschillende steden bij de Dekapolis, meer dan tien tegelijk.
De meeste steden van de Dekapolis lagen ten oosten van Galilea, Samaria en Judea. Ze waren allemaal door Griekse heersers gebouwd in de eeuwen na de dood van Alexander de Grote (323 voor Christus). Er leefden vooral Grieks sprekende immigranten. De Dekapolis werd in de eerste eeuw na Christus bestuurd door een Romeinse prefect, maar de afzonderlijke steden hadden de ruimte om veel zelfstandig te beslissen. De steden hoorden waarschijnlijk bij elkaar omdat ze handelsbetrekkingen hadden, en dezelfde religie en cultuur. Ze hadden allemaal een sterk Grieks en Romeins (Hellenistisch) karakter, in tegenstelling tot de gebieden om hen heen. Toch leefden er ook Joden in de steden van de Dekapolis. Een aantal van die steden was namelijk door de Hasmoneese heerser Alexander Janneus veroverd rond het jaar 100 voor Christus. Daarna waren ze in 63 voor Christus door de Romeinen weer losgemaakt van de Joodse gebieden.
De Romeinse schrijver Plinius de Oudere geeft de oudste lijst (rond 75 na Christus) van de steden van de Dekapolis: Skythopolis, Hippo, Gadara, Pella, Filadelfia, Galasa (Gerasa), Dion, Canatha, Damascus en Rafana.

Van de steden van de Dekapolis wordt in het Nieuwe Testament alleen Damascus genoemd. De Dekapolis als geheel komt een paar keer voor in de evangeliën volgens Marcus en Matteüs (Matteüs 4:25; Marcus 5:20; Marcus 7:31). Deze twee evangeliën noemen de Dekapolis om te laten zien dat Jezus’ boodschap ook in niet-Joodse gebieden wordt verspreid. Het is een eerste stap in het verspreiden van Jezus’ goede nieuws aan de niet-Joden. Dat werk wordt later door de vroege christenen voortgezet.