De latere ontwikkeling van eschatologie
Met de dood van Jezus bleek dat de nieuwe wereld nog niet gekomen was op een manier die mensen hadden verwacht. De verwachtingen over de eindtijd werden daarom anders ingevuld.
De verwachtingen bijgesteld
De gedachte dat met Jezus de eindtijd begonnen was, moest bijgesteld worden na zijn dood. De eindtijdverwachting bleef centraal in de christelijke leer, maar Jezus kreeg er een nieuwe rol in: met zijn optreden op aarde was de eindtijd wel begonnen, maar nog niet voltooid. Als de eindtijd definitief zou aanbreken, zou Jezus uit de hemel terugkeren naar de aarde.
Jezus als Mensenzoon
Het christelijke idee over de eindtijd is verwant aan de joodse traditie van een hemelse gezant die Gods oordeel zou uitvoeren. Jezus wordt soms (bijvoorbeeld in Marcus 13:24-27
De hemelse Jezus wordt wel voorgesteld als:
- rechter over de wereld
- degene die de machten van het kwaad zal verslaan
- de redder van de christenen: zij zullen het oordeel ontlopen
Nu al en straks
De christelijke eindtijdverwachting kent een spanning tussen ‘nu al’ en ‘straks’:
- Met het aardse optreden van Jezus is de eindtijd begonnen; dus de christenen leven nu al in de eindtijd.
- Maar pas straks, als Jezus terugkeert naar de aarde, zal de eindtijd zijn definitieve uitwerking krijgen.
In de nieuwtestamentische geschriften speelt deze verwachting bijna constant een belangrijke rol.