Alle remmen los?
Door Frank Morlion
Rijk der vrijheid
Het is zo ver. Na maanden van quarantainemaatregelen, thuiswerk, mondmaskers, contactbeperkingen… lijkt in Vlaanderen vanaf 1 oktober het rijk der vrijheid aangebroken. In de media wordt druk gespeculeerd over de mate waarin de remmen losgegooid zullen worden. Een kleine rondvraag leerde me snel dat de meesten in mijn omgeving de nieuwe vrijheid vooral beleven als de mogelijkheid tot ontmoeting. Nieuwe vrijheid om nieuwe mensen te leren kennen. Mooi toch?
Maar… lijkt het rijk der vrijheid aangebroken, zeg ik niet voor niks. Want hier en daar hoor ik wat bedenkingen bij de nieuwe vrijheid vanaf 1 oktober.
Het is een vraag van alle tijden: bestaat die (onbeperkte) vrijheid wel?
Rijk van God
Onwillekeurig gaan mijn gedachten ook uit naar de vraag hoe ik als gelovige met vrijheid omga. Jawel, we krijgen vrijheid van God en kunnen onze eigen weg gaan. Maar komen we zo automatisch dichter bij de droom van God voor mens en wereld, voor de schepping, zo je wil? De feiten lijken dat tegen te spreken. Denk maar aan de politieke verruwing, de klimaatproblemen waarmee we geconfronteerd worden, de onmiskenbaar stijgende ongelijkheid in de samenleving… de voorbeelden zijn legio. Het rijk der vrijheid beantwoordt niet automatisch aan het Rijk van God.
Enkele weken geleden zongen we als antwoordpsalm Psalm 15 met het keervers: HEER, wie mag te gast zijn in uw tent? Deze psalm biedt volgens mij zicht op de randvoorwaarden van onze vrijheid en de groei, de realisatie van dat Rijk van God.
Heer, wie mag te gast zijn in uw tent?
Psalm 15:1-3, NBV
Wie mag wonen op uw heilige berg?
Wie de volmaakte weg gaat en doet wat goed is,
wie oprecht de waarheid spreekt.
Hij doet aan lasterpraat niet mee,
hij benadeelt een ander niet
en drijft niet de spot met zijn naaste.
De vrijheid die we krijgen wordt volgens de psalmist beperkt door onze omgang met de anderen. Ik vind de psalm herkenbaar en stel vast dat het er in de wereld vaak anders aan toe gaat. Niet alleen in de wereld maar ook in mijn eigen geloofsgemeenschap. Het is duidelijk van alle tijden dat wij mensen het lastig hebben om in de omgang met anderen onze eigen plannen opzij te zetten, een ander niet te benadelen en geen spot te drijven, bedoeld of onbedoeld.
Echte ontmoeting
En toch. Niet getreurd, want rond mij zie ik ook hoe vrijheid ertoe leidt dat mensen voor elkaar opkomen. Ik zie vrijwilligers Nederlandse les geven aan mensen die niet veel kansen krijgen in de samenleving. Ik zie jongeren die naar het zuiden van het land trekken om modder en puin te ruimen bij mensen die getroffen zijn door de gevolgen van de klimaatverandering. Ik zie…
Nieuwe vrijheid betekent voor velen alle remmen los om naar anderen te stappen en hen werkelijk te ontmoeten. Gelukkig. Want wie zo doet, komt nooit ten val
Frank Morlion
Docent godsdienst, diaken bisdom Antwerpen, voorzitter van De Loodsen vzw
