Wie was Jakobus (zoon van Zebedeüs) in de Bijbel?

Jakobus is een zoon van Zebedeüs en Salome, en een broer van Johannes. Hij is een van de twaalf leerlingen van Jezus. Binnen die groep leerlingen hebben hij en zijn broer een bijzondere plaats: ze zijn vaak bij Jezus op de belangrijkste momenten in zijn leven.

De naam Jakobus is de Latijnse versie van de Hebreeuwse naam Jakob. Die naam kan ‘God beschermt’ of ‘God bedriegt’ betekenen. Jakobus is vernoemd naar Jakob, de voorvader van Israël uit het Oude Testament.
Er zijn veel personen in de Bijbel die Jakobus heten. Zo is er Jakobus de broer van Jezus, Jakobus zoon van Alfeüs, Jakobus de jongere (Marcus 15:40), en de schrijver van de brief van Jakobus (Jakobus 1:1). In latere tradities wordt Jakobus Zebedeüs ook wel Jakobus Major of Jakobus de Meerdere genoemd.
Jakobus en zijn broer Johannes worden door Jezus ‘Boanerges’ genoemd, wat betekent: zonen van de donder (Marcus 3:17). Waarschijnlijk noemde Jezus hen zo omdat ze een nogal opvliegend karakter hadden (Lucas 9:51-56). Johannes en Jakobus komen altijd samen voor in het Nieuwe Testament.

Jezus roept Jakobus en Johannes als ze samen met hun vader Zebedeüs aan het vissen zijn. Ze volgen hem meteen en laten hun vader (met de dagloners) en hun werk achter (Marcus 1:19-20)! Ze gaan horen bij de twaalf leerlingen van Jezus, maar ze hebben een heel bijzondere relatie met Jezus, samen met Petrus. Zo mogen ze bijvoorbeeld mee bij de verheerlijking op de berg (Matteüs 17:1-13), ze mogen mee in het huis van Petrus en Andreas (Marcus 1:29-31) en van Jaïrus (Marcus 5:37), en ze mogen mee naar Getsemane (Marcus 14:32-42). Ze voelen zich daardoor ook belangrijker, en vragen Jezus om een ereplaats in de komende wereld (Marcus 10:35-45). Jezus leert hun dan dat gelijkheid onder zijn leerlingen veel belangrijker is: het gaat om dienen, niet om heersen.

Volgens Handelingen 12:2 neemt Herodes Agrippa meerdere christenen gevangen. Ook Jakobus wordt gevangengenomen. Herodes laat hem doden.

De naam van deze Jakobus komt tegenwoordig nog steeds terug in een bekende pelgrimsplaats: Santiago de Compostella in Noord-Spanje. ‘Santiago’ betekent: sint Jakobus. Dit is de plaats waar volgens een middeleeuwse legende het lichaam van Jakobus begraven is. Jakobus’ leerlingen brachten zijn lichaam erheen nadat hij gedood was door Herodes.