Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap
14 juni 2019

Veertig!

Als je om je heen kijkt, kom je het getal veertig vaker tegen dan je misschien zou denken. Zo begon woensdag 6 maart de veertigdagentijd. Veertig komt ook voor in de top 40, in de uitdrukking ‘Het leven begint bij veertig’, en met de trein kun je met veertig procent korting reizen. Maar wist je dat veertig ook een heel Bijbels getal is?

Veertig en de Bijbel

In de Bijbel komt het getal veertig best vaak voor. Voor het eerst in het verhaal over de regen die valt nadat Noach een ark bouwt: ‘Veertig dagen en veertig nachten lang zou het op de aarde stortregenen.’ (Genesis 7:12) Maar dat is niet de enige keer. Mozes blijft veertig dagen op de berg Sinai waar hij de tien geboden kreeg van God (Exodus 24:18).

  • Het volk van Israël reist veertig jaar door de woestijn nadat God hen bevrijd heeft uit de slavernij in Egypte (bijvoorbeeld Numeri 32:13).
  • De reus Goliat daagt de Israëlieten veertig dagen lang uit voordat David hem uiteindelijk doodt met zijn slinger en steen (1 Samuel 17:16).
  • Jona zegt tegen de inwoners van Nineve dat God over veertig dagen de stad gaat verwoesten (Jona 3:4).
  • Drie van de belangrijkste koningen van Israël en Juda (David, Salomo en Joas) hebben elk veertig jaar geregeerd (2 Samuel 5:4; 1 Koningen 11:42; 2 Koningen 12:2). 

Inkeer of voorbereiding

Als je goed kijkt kun je zien dat het getal veertig een speciale betekenis heeft in de Bijbel. In alle bovengenoemde verhalen wordt de periode van veertig dagen of jaren gebruikt voor inkeer of voorbereiding. Mensen bereiden zich ergens op voor, zoals het volk van Israël dat opnieuw mag beginnen in Kanaän na de slavernij. De inwoners van Nineve zorgen ervoor dat ze anders gaan leven zodat God terugkomt op zijn plan. En de regeringsperiodes van koning David, Salomo en Joas brachten veel goeds voor Israël. Veertig staat in al deze verhalen dus voor een bijzondere periode, waarin ruimte wordt gemaakt voor iets nieuws.
 
Als Jezus veertig dagen vast in de woestijn bereidt hij zich ook voor: binnenkort begint zijn openbare optreden (Matteüs 4:2). Hier komt ‘onze’ veertigdagentijd vandaan. Zoals Jezus zich voorbereidde op alles wat hij zou gaan doen, zo kunnen wij ons voorbereiden op het lijden van Jezus, zijn dood en zijn opstanding. We kunnen stilstaan bij het lijden van Jezus, maar ook bij het lijden van mensen om ons heen: dichtbij en ver weg.
 
We bereiden ons voor door stil te worden, tijd te nemen om ons te bezinnen, en ons te richten op wat zal komen. Veel mensen vasten om dit te benadrukken. Dat vasten gebeurt op steeds meer manieren trouwens: door minder te snoepen, niet elke avond televisie te kijken, of door veertig dagen niets met Facebook te doen.
 
Je zou dus kunnen zeggen dat het getal veertig iets te maken heeft met nadenken en even stilstaan. Misschien niet als je met de trein reist of naar de hitlijsten luistert. Maar kijk je er Bijbels naar, dan staat alles op z’n kop!

Deze blog is geschreven door Roelien Smit, Bijbelwetenschapper en hoofd communicatie bij het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap. Ze houdt zich onder andere bezig met de kindernevendienstmethode Bijbel Basics en is publicist voor deBijbel.nl.

Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschapv.4.25.2
Volg ons