Het Noachverhaal geeft perspectief voor de ecologische crisis
De ecologische crisis houdt velen bezig – en terecht: het bestaan van alle leven op de aarde wordt bedreigd. Dat zet ons denken en geloven op zijn kop. Hebben de theologie en de Bijbel daarin iets te zeggen? De Noach-leergang nodigt uit om rond zeven thema’s met elkaar in gesprek te gaan en nieuw perspectief te vinden. De thema’s komen voort uit het Noach-verhaal.
Het Noach-verhaal is verrassend actueel
De Heer keek naar de aarde en al wie haar bewonen en zag de oprukkende woestijnen en de smeltende ijskappen, de overstromingen en bosbranden. Hij zei: ‘Het is niet goed hoe de mensen bezig zijn. Zien ze niet dat ze met hun overconsumptie de natuur én kwetsbare mensen uitputten, met alle ongerechtigheid en oorlog die daar het gevolg van zijn?’
Zo zou het Noach-verhaal over onze tijd verteld kunnen worden. ‘Wie is er verantwoordelijk voor de aarde? En wie vraagt zich af hoe we de aarde nalaten aan wie na ons komen? Is God de enige die zich daar druk over maakt?’ Het verhaal stelt verrassend actuele vragen.
Verantwoordelijkheid: kan Noach ons inspireren?
Hoe komt het dat we onze verantwoordelijkheid voor de aarde zo makkelijk vergeten? Vaak voelen we ons machteloos, want wat kun je er als één mens aan veranderen? Het verhaal vertelt van één mens, Noach, die gewoon begint en plank voor plank een ark bouwt om een stukje van de wereld te redden.
God ziet Noa. Ze let bewust op wat ze koopt en waar dat vandaan komt. En Hij ziet nog een Noah. Hij plant heggen. Dat zijn plekken vol hoop, van leven, waar insecten komen en vogels en steeds meer planten, als gordels van groen door het landschap. Zo zou het verhaal voor onze tijd verder kunnen gaan.
Hoe gaan we om met grenzen van de planeet?
God stelt volgens het verhaal een grens aan wat de mensen doen. Waar trekken wij de grens als het gaat om onze omgang met de planeet? Het moet mogelijk zijn om zo te leven dat we wereldwijd genieten van welvaart en mobiliteit, zonder daarmee de grenzen van de planeet te overschrijden.
Hoe ga je om met schuld richting arme landen en toekomstige generaties?
Net als de mensen uit Noachs dagen maken we ons schuldig aan het overschrijden van grenzen. Toch hoef je je niet te laten verlammen door schuldgevoel. Van God mag je opnieuw beginnen.
God is verbonden met de hele schepping- een ruimer perspectief
Waar moet de oplossing vandaan komen?Erik Borgman schrijft: ‘De Bijbel vertelt dat God reddend en zorgzaam bij zijn schepping en zijn schepselen betrokken is. Het leven wordt tot het uiterste behoed en bevorderd. Zie hoe Gods Geest, levensadem of energie alles met alles, ieder met ieder, laat samenwerken in een groot planeet-omspannend systeem.’
De oplossing van de ecologische crisis zal niet komen van één machtsorgaan; er is geen regering van de aarde. De oplossing zal ook niet van mensen alleen komen. Wel kunnen we onze impact op de aarde verminderen door de initiatieven die op vele plekken en op vele niveaus genomen worden en zich bundelen, bijvoorbeeld rond de klimaatakkoorden. Samen bouwen we aan een nieuw perspectief voor de aarde en wie daarop wonen.
Moeten we doemdenken of toch hopen?
Er is hoop en perspectief, vertelt het Noach-verhaal, ook na een schijnbaar allesomvattende ramp. We kunnen meewerken met alles wat leeft. De planeet zorgt nog altijd voor ons.
Meedoen in het verbond
Zie hoe alle Noahs van onze tijd bouwen aan een duurzame en rechtvaardige vorm van samenleven. Doe je mee onder de regenboog, het teken van Gods belofte?