Gebed als wierook

Wij hadden vroeger thuis een boswachter van houtsnijwerk uit Duitsland, een mooi en kunstig figuurtje waar ik ademloos naar kon kijken. In zijn rugzak zat een opening waarin je een wierookstaafje kon doen. Als je dat deed, en de wierook liet branden, kwamen er witte wolkjes uit zijn pijp. Als kind vond ik het uitermate fascinerend om te zien hoe die witte wolkjes omhoog kringelden.

In Psalm 141 vergelijkt David het bidden met het opstijgen van wierook. Wierook is eigenlijk wij-rook (vroeger werd de ij uitgesproken als ie) en betekent: rook (geur) om te wijden. Het is een mengsel van verschillende soorten geurige hars, die afkomstig is van bomen uit het Nabije Oosten. Op verschillende plekken in de Bijbel komen we het gebruik van wierook tegen. In de tempel in Jeruzalem was een altaar voor het wierookoffer. Tijdens het avondgebed werd daarop wierook gebrand. En in Jesaja 60:6 lezen we de profetie: ‘Een vloed van kamelen zal je land overspoelen. (…) Uit Seba komen ze in groten getale, beladen met wierook en goud. Zij verkondigen de grote daden van de HEER.’ Deze profetie klinkt op de achtergrond van het verhaal over de wijzen uit het Oosten, ook bekend als de drie koningen of magiërs – misschien wel het bekendste Bijbelverhaal waarin wierook voorkomt. Zij namen kostbare geschenken mee voor het kindje Jezus: goud, wierook en mirre. Ten slotte staat er in Openbaring 8 een tekst die doet denken aan Psalm 141: de rook van het reukwerk steeg met de gebeden van de heiligen omhoog voor het aanschijn van God.

Wolken van wierook die omhoog stijgen staan symbool voor onze gebeden. Wat een prachtige vergelijking! Het is haast niet in woorden uit te drukken dat ons gebed niet bij onszelf blijft, maar naar God opstijgt. Daarom is het zo mooi dat we in de kerk niet alleen woorden hebben, maar ook muziek, rituelen en symbolen, zoals het branden van wierook.

Heb jij wel eens wierook geroken of zelf gebrand?

Wat roept het beeld van opstijgen van het gebed bij je op?

Bid jij wel eens in de avond, bijvoorbeeld voor het slapen gaan?

Geschreven door Hanna Rijken