Johannes: bijbelboek

Het evangelie volgens Johannes is een verhaal over het leven van Jezus, vooral over zijn publieke optreden. Het evangelie wil de boodschap van Jezus doorgeven en roept ertoe op in hem te geloven. Het evangelie volgens Johannes heeft een heel eigen kleur vergeleken met de andere drie evangeliën.

Thema

Belangrijke kenmerkende motieven in Johannes zijn de tegenstelling tussen God en wereld en tussen licht en duisternis, en het gebod tot liefde. Anders dan Matteüs, Marcus en Lucas, benadrukt Johannes Jezus’ nauwe band met de Vader: Jezus is in spreken en handelen één met God. Bovendien laat Johannes de redding of de veroordeling van de mens direct afhangen van zijn reactie op de ontmoeting met Jezus: wie gelooft is gered en heeft eeuwig leven, wie Jezus afwijst is veroordeeld. 
Bekende begrippen in het evangelie zijn: Jezus is het Woord, het licht, de enige Zoon, de profeet, de van God gekomen leraar, de Heer, het brood, de deur, de goede herder, de weg, de waarheid en het leven.

Stijl

Het boek is geschreven in een vrij eenvoudige stijl: er is niet veel variatie in woordkeus en de zinsbouw is eenvoudig. Opvallend is wel dat Johannes bepaalde woorden op verschillende niveaus gebruikt: in een gewone en een religieuze betekenis. Dat maakt dat de personages Jezus vaak niet begrijpen, en dat er misverstanden ontstaan in de dialogen tussen Jezus en de omstanders. Voorbeelden zijn de gesprekken met Nikodemus (Johannes 3), de Samaritaanse vrouw (Johannes 4) en de blinde (Johannes 9).