Wie was Hammurabi in de Bijbel?

Hammurabi (of Hammurapi) was koning van Babylon van 1792 tot 1750 voor Christus. Hij is vooral bekend van een verzameling oudbabylonische wetten, die de Codex van Hammurabi wordt genoemd. Misschien verwijst de Hebreeuwse naam Amrafel naar deze koning Hammurabi.

Hammurabi bouwt in zijn 43 regeringsjaren een groot koninkrijk op. Hij verovert een groot deel van Mesopotamië. Hij voert een verstandig beleid op het gebied van de economie en de godsdienst (tempelbouw). Hij verdedigt de vrijheid en de rechten van zijn onderdanen. Hij laat op een stèle van 2,25 meter hoog een inscriptie maken met de tekst van zijn wetboek. Tegenwoordig is deze tekst, de Codex van Hammurabi, te zien in het Louvre in Parijs.

De Codex van Hammurabi bevat 282 paragrafen met oudbabylonische rechtsregels over bijvoorbeeld het familie- en erfrecht, het boerenleven, het dienen in het leger en de rechten van slaven. Sommige daarvan lijken opvallend veel op de wetten in de Hebreeuwse Bijbel.

Uit het oudbabylonische recht is het principe ‘oog om oog, tand om tand’ bekend. Daarmee wordt bedoeld dat iedere misdadiger een rechtvaardige straf moet krijgen, niet te zwaar en niet te licht. Dus als iemand bij een ander een tand uit de mond slaat, moet de straf zijn dat bij de dader ook een tand uit de mond geslagen wordt (paragraaf 200 van de Codex van Hammurabi).
In Exodus 21:26-27 staat een vergelijkbaar geval. Maar in de Bijbel betekent ‘een oog voor een oog, een tand voor een tand’ dat de dader een rechtvaardige vergoeding moet betalen voor wat hij een ander heeft aangedaan. De dader wordt dus niet met dezelfde verwonding gestraft.

In Genesis 14:1 en Genesis 14:9 wordt een zekere Amrafel genoemd. Hij is op dat moment de koning van Sinear. Abram voert oorlog tegen hem, om Lot te bevrijden (Genesis 14:13-17). Waarschijnlijk is Sinear de Hebreeuwse naam voor Mesopotamië. Maar er is geen verklaring voor de naam Amrafel. Volgens sommige uitleggers heeft de schrijver van het bijbelverhaal in Genesis 14 veel later zelf de naam Amrafel bedacht om daarmee naar de legendarische koning Hammurabi te verwijzen.