Wie was Baruch in de Bijbel?

Baruch is een goede vriend van de profeet Jeremia. Hij is ook zijn schrijver. Hij leeft in de tijd dat de Babyloniërs oorlog voeren tegen Juda, rond het jaar 587 voor Christus.

De naam Baruch betekent: gezegend. In de Bijbel komen nog drie andere personen met de naam Baruch voor: in Nehemia 3:20, Nehemia 10:7 en Nehemia 11:5. Baruch speelt ook een belangrijke rol in het deuterocanonieke boek dat naar hem is vernoemd: Baruch.

Baruch is de zoon van Neria, en de broer van Seraja, die de hofmaarschalk van koning Sedekia is (Jeremia 51:59). Baruch komt voor het eerst voor in Jeremia 32:12-13. Daar geeft de profeet Jeremia een koopcontract van een stuk land aan Baruch. Baruch moet dat contract in een kruik bewaren. Zo wil Jeremia laten zien dat het land van Israël van God blijft en aan Israël teruggegeven zal worden.

Dat Baruch de schrijver van Jeremia is, wordt duidelijk in Jeremia 36:4. Het is mogelijk dat hij een belangrijke schrijver is in zijn tijd. Jeremia geeft hem de opdracht om alles op te schrijven wat God tegen Jeremia zegt. Vervolgens moet Baruch naar de tempel gaan en alles daar voorlezen. Jeremia mag namelijk niet meer in de tempel komen. Als hij dit gedaan heeft, moet Baruch bij de raadsheren van de koning komen. De raadsheren waarschuwen Baruch en Jeremia dat ze zich moeten schuilhouden, omdat de koning niet blij zal zijn met wat Baruch namens Jeremia geschreven heeft. Dat is inderdaad zo: als de koning hoort wat Baruch geschreven heeft, laat hij de boekrol waarop die woorden staan, verbranden. Jeremia en Baruch houden zich schuil en schrijven een nieuwe boekrol, waarin de tekst van de oude rol wordt herhaald en uitgebreid.
Na de moord op Gedalja gelooft een groep Judeeërs dat Baruch Jeremia tegen hen heeft opgestookt (Jeremia 43:3). De Judeeërs willen naar Egypte, om weg te vluchten voor de Babyloniërs. Jeremia adviseert om dat niet te doen. De Judeeërs gaan toch naar Egypte, en zij nemen Jeremia en Baruch mee (Jeremia 43:1-7). God belooft Baruch dat hij in leven zal blijven (Jeremia 45:1-5).

In het bijbelboek Jeremia speelt Baruch geen hoofdrol. Maar in het vroege Jodendom werd Baruch een beroemd persoon. Bekende boeken die over hem gaan en naar hem vernoemd zijn, zijn het deuterocanonieke boek Baruch (waarschijnlijk geschreven in de tweede of eerste eeuw voor Christus) en het apocalyptische boek 2 Baruch (geschreven rond het jaar 100 na Christus).