2 Timoteüs: auteur en datering

De tweede brief aan Timoteüs is waarschijnlijk niet door Paulus geschreven, maar door één van zijn leerlingen. Als de brief niet van Paulus is, is hij aan het eind van de eerste of het begin van de tweede eeuw geschreven.

Pastorale brieven van Paulus?

De tweede brief aan Timoteüs staat bekend als één van de drie ‘pastorale brieven’. Er staan in deze brieven namelijk talrijke instructies voor het pastorale beleid van de leiders van de gemeenten. De pastorale brieven zouden geschreven zijn door Paulus en geadresseerd aan een medewerker van Paulus: in dit geval aan Timoteüs, die in Efeze verblijft. 
Historisch gezien is het waarschijnlijk niet correct dat Paulus de brieven schreef, want:

• in woordgebruik en stijl wijken de pastorale brieven sterk af van de ‘echte’ brieven van Paulus; 
• de pastorale brieven veronderstellen tijdsverloop met een gevangenschap dat moeilijk te rijmen is met andere tijdskaders uit het Nieuwe Testament; 
• er komen ontwikkelingen in de gemeenten ter sprake die in Paulus’ tijd nog niet aan de orde waren.

Een leerling van Paulus

Waarschijnlijk heeft een van Paulus’ leerlingen deze brieven geschreven, enkele tientallen jaren na zijn dood. Waarschijnlijk deed deze leerling dit omdat de meningen verschilden over de betekenis van Paulus uitleg van het geloof. Door onder Paulus’ naam een brief te schrijven kon de leerling de apostel zelf als autoriteit opvoeren. Ook in filosofische scholen in die tijd gebeurde het dat leerlingen brieven schreven onder de naam van een overleden leermeester. Zo konden ze antwoord geven op omstreden kwesties en adviezen verschaffen over actuele problemen.