God is Koning! Echt waar?!

Onlangs werd ik opnieuw bepaald bij de Bijbelse belijdenis dat God Koning is. De oorlog tussen Israël en Hamas was net begonnen. Alle vreselijke berichten kwamen uur na uur binnen op mijn smartphone. Ze maakten me onrustig en ik werd bang: waar gaat dit heen?

In die week stond op het preekrooster van onze gemeente het thema ‘God is Koning’ en ik was aan de beurt om de preek te houden. Hoe moet dat, dacht ik. God is Koning – in deze verwarrende, chaotische wereld? Wat moet ik daar nou over zeggen?

Dan eerst maar de liederen zoeken bij het thema, want degene die de beamerpresentatie maakt voor zondag wil ze graag op tijd hebben. Weet je wel hoeveel liederen gaan over Gods koningschap? Ik woon in Engeland en in de Engelse taal zijn het er heel veel, misschien geldt wel hetzelfde voor jouw gemeente. De liederen die ik had uitgezocht troostten mij enorm toen we ze die zondag zongen. Zingen in de kerk is het muzikaal belijden van je geloof en samen zingen versterkt je persoonlijke geloof.

Vervolgens de preek. Eerst maar eens zoeken wat er in de Bijbel staat. Tenslotte wil je in een preek vooral rechtdoen aan wat de Bijbel zegt en dat vervolgens toepassen op de gemeente. Ik kwam bij de Psalmen terecht. Gods koningschap wordt daarin vooral bezongen in de Psalmen 93-99, maar ook in Jesaja vond ik verschillende teksten over God als Koning, en in bijvoorbeeld Exodus. Nadat de Israëlieten zijn verlost uit de slavernij in Egypte, zingen zij:

Nu kun je je voorstellen dat die mensen helemaal opgelucht waren dat ze bevrijd waren en dat ze daarom zongen dat God regeert, want Hij had ze net gered. Maar hoe zit dat als je nog midden in de ellende zit? Dat is de situatie van het boek Jesaja: de mensen zijn in ballingschap in een vreemd land en dan verkondigt de profeet dat God de Koning is ... ! Waarmee ik maar wil zeggen dat je dat dus kunt belijden in een chaotische, allesbehalve vreedzame en gelukkige situatie. En daarmee zeg je nogal wat!

Zo staat er in Jesaja 43:15: ‘Ik ben de heer, jullie Heilige, de schepper van Israël, jullie koning.’ En vervolgens zegt de profeet dat God iets nieuws gaat beginnen, dat nog ver uitgaat boven de bevrijding uit Egypte (vers 19). De profeet mag het eind van de ballingschap in Babel aankondigen en de terugkeer naar het beloofde land. En deze beloften worden gegeven aan een volk dat alles had verloren: Jeruzalem, de tempel, hun huizen en stukken land. Hoe diep dat ging kun je lezen in het boek Klaagliederen. Hoeveel mensen in het Israël en Gaza van nu zouden zich in dat boek herkennen? Om in zo’n situatie te zeggen dat God de Koning is, is bijna onvoorstelbaar. En toch ...

Toch is dat wat de christelijke gemeente belijdt: dat God de geschiedenis in handen heeft, ook al lijkt alles nog zo chaotisch. De Bijbel legt daarbij niet precies uit wat er waarom gebeurt in onze tijd, maar de uitkomst staat wel vast en die lezen we in het boek Openbaring. Dat boek stamt ook uit een tijd waarin het leven moeilijk was, zeker voor christenen in het machtige Romeinse Rijk. Dan staat er toch, of juist, in de strijd tegen kwade machten dat de Heer Jezus de ‘Hoogste Heer en koning’ is (Openbaring 19:16). Letterlijk staat er in het Grieks: ‘Koning van de koningen en Heer van de heren.’ Die herhaling duidt een ‘superlatief’ aan, een overtreffende trap: de hoogste, de meest belangrijke. In die tijd was de Romeinse keizer de hoogste heer – dacht hij. Nee dus, dat is Jezus en het was heel moedig van de christenen om Hem als hoogste Heer te aanbidden.

De belijdenis dat God Koning is in uiterst moeilijke omstandigheden: de Bijbel staat er vol mee. Belijd dat en zing ervan, lees de Psalmen 93-99 en prijs zijn Naam. En ga dan bidden dat er in de naam van de Vredevorst christenen zullen opstaan om vrede en verzoening te brengen.

Mij heeft het goed gedaan, het nadenken over dit thema. De preek heb ik met overtuiging kunnen houden, want het drong weer tot mij door: God is Koning. Echt waar!

Dr. Hetty Lalleman is theoloog, schrijver en buurtpastor in een dorp in Surrey, Engeland.